فایده ثبت جهانی شهرها/ شهرها و روستاهای صنایع دستی ایران کدامند
تاریخ انتشار: ۲۴ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۲۲۶۳۷۵
خبرگزاری مهر _ گروه جامعه؛ صنایع دستی ایران مجموعهای از صنایع هنری و سنتی است که ضمن رعایت ضوابط شرعی و قانونی با محوریت خلاقیت، ذوق و زیبایی شناسی با بهره گیری از مواد اولیه قابل دسترس تولید میشود و فرایند ساخت و تولید محصول به صورت فردی یا گروهی عمدتاً با دست و با کمک ابزار مورد نیاز انجام میگیرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
اگرچه احصای تمامی گروهها و رشتههای موجود کاری دشوار است و احتمال تداخل رشتهها و بروز خطای احتمالی وجود دارد اما به طور کلی تا کنون ۱۸ گروه بزرگ و حدود ۲۹۹ رشته صنایع دستی شناسایی شده و در معاونت صنایع دستی و هنرهای سنتی وزارت میراث فرهنگی به تصویب رسیده است.
این ۱۸ رشته به این شرح است: صنایع دستی فلزی، میناکاری، کاشی سنتی سفال سرامیک، صنایع دستی چوبی و حصیری، نساجی سنتی، بافتههای داری و غیر داری، رودوزیهای سنتی، پوشاک سنتی، آبگینه، چاپهای سنتی، صنایع دستی چرمی، صنایع دستی سنگی، هنرهای سنتی وابسته به معماری، صنایع دستی استخوان، صنایع دستی دریایی، صنایع دستی کاغذی، طراحی و نقاشی سنتی، ساخت سازهای سنتی.
در ایران شهرها و روستاهایی هستند که به دلیل دارا بودن شاخصههایی از جمله روش خاص تولید صنایع دستی، تعداد کارگاههای فعال، فروش خوب، مدیریت شهری و روستایی، وجود تشکلهای غیر دولتی، جاذبههای فرهنگی و تاریخی و غیره پس از تأیید در شورای راهبردی شهرها و روستاهای ملی به ثبت ملی میرسند.
سپس طی مراحل ارسال پرونده مدارک و درخواست برای شورای جهانی صنایع دستی و متعاقب آن بازدید، ارزیابی و تأیید نهایی از سوی ارزیابان بین المللی و شورای جهانی صنایع دستی، ثبت جهانی میشوند.
شاخصهای فوق بر ارزیابی هر دو سطوح ملی و جهانی مترتب است به این صورت که احراز شرایط و ثبت به عنوان شهر یا روستای ملی صنایع دستی پیش نیاز کاندیدا شدن برای احراز عنوان شهر یا روستای جهانی صنایع دستی است. بر این اساس ایران دارای ۴۷ شهر و ۲۶ روستای ملی صنایع دستی و نیز ۱۱ شهر و سه روستای جهانی صنایع دستی است.
مریم جلالی معاون صنایعدستی وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی گفته است که ۵۰ شهر و روستای ملی صنایعدستی دیگر نیز به این تعداد اضافه خواهد شد.
در واقع هدف از ثبت ملی شهرهای حائز شرایط در حوزه صنایعدستی پاسخ به مطالبه عمومی و مردمی و همچنین دیدهشدن هنر دست هنرمندان در سطح ملی و بینالمللی است و ساماندهی تولید و ارتقای کسب و کارها، ایجاد زیرساختها و بازارهای جدید از اهداف بسیار مهم حوزه معاونت صنایعدستی کشور به حساب میآید.
اما چرا باید شهرها یا روستاها عنوان جهانی بگیرند و این عنوان از کجا نشأت گرفته است. در واقع ایران برای بازاریابی کالاهای صنایع دستی خود میبایست بتواند مانور تبلیغاتی دهد شاید از این جهت است که متولیان دولتی نیز درصدد هستند تا تعداد این شهرها و روستاها افزایش یابد. به نوعی ثبت ملی یا جهانی یک شهر یا روستا یک ترفند تبلیغاتی محسوب میشود تا هنرمندان و صادرکنندگان بتوانند با آن عنوان، موفق تر عمل کنند.
درحالی که شاید در عمل واقعاً چنین اتفاقی نیز نیفتد. به هر حال چند نمونه موفق در ثبت ملی یا جهانی همین شهر و روستاها موجب شده تا بازاریابان برای آن کالای تولیدی بازار خوبی پیدا کنند یا بعضاً آن شهر یا روستا از قبل بازاری داشته و حالا عنوان ملی یا جهانی گرفته و به راه خود ادامه میدهد. مانند ملایر که همیشه بازار مبلمان منبت آنها زبانزد بوده و اکنون با ثبت جهانی آن، متولیان دولتی اعلام میکنند که ثبت این شهر موجب رونق بازارشان شده است.
از طرفی آنقدر روند بررسی پروندههای شهرها و روستاها در سطح شورای جهانی صنایع دستی رشد داشته که ارزیابان این شورا را نیز به این فکر واداشته چطور ایران با وجود تحریمها و مشکلات اقتصادی میتواند این تعداد شهر و روستای جهانی داشته باشد. بنابراین به نظر میرسد آنها نیز به فکر سختگیریهای بیشتری برای تعلق این عناوین به روستاهای ایران هستند.
شورای جهانی زیر نظر یونسکو؟
ویدا توحدی مدیرکل دفتر آموزش و ترویج معاونت صنایعدستی وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی در گفتوگو با خبرنگار مهر بیان کرد: شورای جهانی صنایع دستی از سال ۱۹۶۴ بنا به جلسهای که در نیویورک برگزار شد به عنوان بخش غیر دولتی و فعال و متولی صنایع دستی در دنیا به ثبت رسید. این شورا ۶ منطقه جغرافیایی دارد که متولی حفظ معیشت، امنیت و پروژههای مرتبط با صنایع دستی هستند که در واقع یک این سازمان غیر دولتی زیر مجموعه یونسکوست.
وی گفت: از سال ۲۰۱۲ خیلی از فعالیتهایی که به صورت مستقیم با یونسکو انجام میدادیم به این شورای متولی منتقل شد تا فعالیتهای مرتبط تخصصی صنایع دستی را پیگیری کند. تا آن زمان فعالیتهای مرتبط با مهر اصالت هم مستقیماً از طریق یونسکو انجام میشد و داوران را هم خودشان میفرستادند. گواهینامههایی که آنها میدادند نیز فقط لوگوی یونسکو را داشت اما از آن سال که خیلی از فعالیتهای تخصصی به شورای جهانی واگذار شد. مهر اصالت بین المللی هم از طریق این شورا و با نظارت یونسکو داده میشد.
توحدی گفت: در حال حاضر هم بررسی آخرین گواهینامههایی که در سال ۱۴۰۱ از بخارا رسیده؛ لوگوی یونسکو، شورای جهانی صنایع دستی و لوگوی منطقه آسیا و اقیانوسیه را دارد و از نظر اعتبار، مانند خیلی از شوراهای غیر دولتی و تخصصی دارای اعتبار جهانی است.
وی درباره اینکه چرا شهرهای دیگر از این قابلیت برخوردار نبودند که بعد از جهانی شدن بتوانند فروش بهتری داشته باشند گفت: هر منطقه یک قابلیت دارد شهر ملایر شهر مبلمان منبت است و از نظر اشتغال و گردش مالی کم نظیر است. صنایع دستی آباده کیفیت دارد کلپورگان به خاطر سادگی اش ثبت شد. ما ثبت نکردیم ارزیابان براساس شاخصهای بین المللی آن را ثبت کردند. وقتی روستای خراشاد در خراسان جنوبی به عنوان روستای حوله بافی ثبت شد؛ شاهد بودیم که روستاییان مهاجر به روستا برگشتند. اینها نتیجه ثبت روستا بود.
ظیفه هنرمند خلق اثر هنری است که آن را به خوبی انجام میدهد اما اصل ماجرا معرفی آن هنر و هنرمند در سطح جهانی است
حسین بختیاری، مدیرعامل شبکه ملی مجمع هنرمندان و صنعتگران نیز در گفتگو با خبرنگار مهر گفته است: تعداد زیادی شهر جهانی ثبت شده اما چه فایدهای برای خالقان هنر و هنرمند صنایع دستی، گردشگران و ساکنان شهرها دارد و این نام چه تغییری در زندگی آنها داشته است؟ صدها نفر مهر اصالت یا همان نشان مرغوبیت کالا گرفتهاند که خیلی هم خوب است، اما چه امتیاز و جایگاهی برای آنان تعریف شده است؟ هویت برای ملت ایران در جایگاههای جهانی کجای قاعده کار است؟
وی گفت: وظیفه هنرمند خلق اثر هنری است که آن را به خوبی انجام میدهد اما اصل ماجرا معرفی آن هنر و هنرمند در سطح جهانی است. باید گفت فاصلهای بین ملت و دولت وجود ندارد مگر آنکه دولت خودش را از ملت بداند و اگر دولتمردان از بدنه جامعه باشند فاصلهها از بین خواهد رفت و مشکلات و نیازهای ملت را خواهند شناخت. در این باره نیز قطعاً کسانی که اداره امور را در دست دارند، باید پاسخگو باشند.
براساس عملکرد وزارت میراث فرهنگی در حوزه صنایع دستی از گذشته که در قالب سازمان فعالیت داشته تا کنون، برخی از شهرها و برخی از روستاها در فهرستهای ملی یا جهانی به ثبت رسیده اند.
بر این اساس شهرهای ملی صنایع دستی عبارتند از:
اسکو شهر ملی چاپ کلاقه ای
اهر شهر ملی ورنی بافی
خوی شهر ملی قالی ریزماهی
اصلاندوز شهر ملی ورنی دشت مغان
عنبران شهر ملی گلیم
شهرضا شهر ملی سفالگری
کاشان شهر ملی نساجی سنتی
گلپایگان شهر ملی منبت
ایلام شهر ملی گلیم نقش برجسته
آب پخش شهر ملی حصیربافی
ورامین شهر ملی آبگینه
شهرکرد شهر ملی نمدمالی
بایگ شهر ملی ابریشم کشی
خوسف شهر ملی مله بافی
فیروزه شهر ملی تراش سنگ فیروزه
بجنورد شهر ملی گلیم سفره کردی
اهواز شهر ملی میانی طلا و نقره میانی صبی
اندیکا شهر ملی دست بافتهای عشایری
رفیع شهر ملی بوریا بافی
دزفول شهر ملی کپو بافی
شوشتر شهر ملی احرامی بافی
کلاته خیج شهر ملی دست بافتههای سنتی
مهدی شهر شهر ملی سوزندوزی سنگسر
ایرانشهر شهر ملی سوزندوزی بلوچ
ادیمی شهر ملی خامه دوزی (خمک دوزی)
فیروزآباد شهر ملی دست بافتههای عشایری
خشت شهر ملی حصیربافی
قم شهر ملی انگشتر سازی
آزمرده شهر ملی شال بافی
راور شهر ملی قالی بافی
شهر بابک شهر ملی تراش فیروزه
قلعه گنج شهر ملی حصیربافی
کرمان شهر ملی صنایع دستی
دالاهو شهر ملی تنبور
هرسین شهر ملی گلیم هرسین
نودشه شهر ملی گیوه دوزی
علی آباد کتول شهر ملی رودوزی و نوار بافی کتول
گنبد کاووس شهر ملی قالی ترکمن
رشت شهر ملی رشت رو دوزی
بروجرد شهر ملی ورشوسازی
آلاشت شهر ملی جاجیم بافی
بهشهر شهر ملی گلیچ بافی
تفرش شهر ملی تفرشی دوزی
بندرلنگه شهر ملی گلابتون دوزی
تویسرکان شهر ملی منبت گل ریز
بافق شهر ملی حصیربافی
یزد شهر ملی زیورآلات سنتی
روستاهای ملی صنایع دستی نیز عبارتند از:
مهرگرد روستای ملی بافتههای داری
بحیری روستای ملی عبابافی
بسک روستای ملی ابریشم کشی
تنگه سرحه روستای ملی حصیربافی
تنگه چوگان کشکولی روستای ملی رندبافی
کندازی روستای ملی روابافی
اندج روستای ملی گلیم الموت
دیوزناو سنندج روستای ملی ارغوان بافی
کاکو سفلی کردستان روستای ملی گلیم بافی
بیدکردویه روستای ملی گلیم چهل ماشوله
فش کنگاور روستای ملی سازسازی سنتی
سربیشه روستای ملی گلیم ریزبافت
تنگلی روستای ملی سوزن دوزی ترکمن
زیارت روستای ملی جاجیم بافی
سیاه رودبار روستای ملی صنایع دستی
شاهکوه روستای ملی سوزند دوزی شاهکوه (سیک دوزی)
ارده روستای ملی شال بافی
جیرده روستای ملی سفالگری سنتی
شالما روستای ملی چوب تراشی
عنبران روستای ملی گلیم بافی
فشتکه روستای ملی حصیربافی
سلیم آباد روستای ملی سفالگری
درزی کلای اخوندی روستای ملی حصیربافی
سمقاور روستای ملی منبت
اشترمل روستای ملی منبت گل ریز
داویجان روستای ملی مرواربافی
شهرهای جهانی صنایع دستی نیز عبارتند از
اصفهان شهر جهانی صنایع دستی
لالجین شهر جهانی سفال
تبریز شهر جهانی فرش
مشهد شهر جهانی گوهر سنگ
سیرجان شهر جهانی گلیم
مریوان شهر جهانی کلاش
میبد شهر جهانی زیلو
آباده شهر جهانی منبت
شیراز شهر جهانی صنایع دستی
زنجان شهر جهانی ملیله
ملایر شهر جهانی مبلمان منبت
روستاهای جهانی صنایع دستی که تا کنون توانسته اند ارزیابان شورای جهانی صنایع دستی را متقاعد کنند شامل خراشاد روستای جهانی توبافی (حوله بافی) قاسم آباد روستای جهانی چادرشب بافی و کلپورگان روستای جهانی سفال است.
با این تعداد از شهرها و روستاهای ملی و جهانی به نظر میرسد باید زمانی را تنها برای تبلیغات جهانی کالاهای تولید شده توسط هنرمندان این مناطق صرف کرد به جای آنکه تنها به فکر افزایش آماری آنها در این فهرستها باشیم.
کد خبر 5836422 فاطمه کریمیمنبع: مهر
کلیدواژه: صنایع دستی وزارت میراث فرهنگی قوه قضاییه دستگیری هلال احمر جمهوری اسلامی ایران شهر تهران سازمان هواشناسی امداد رسانی دستگیری سارق زنان سازمان محیط زیست سازمان تامین اجتماعی حجاب و عفاف خانواده زورگیری اربعین حسینی شورای جهانی صنایع دستی روستای ملی صنایع دستی وزارت میراث فرهنگی شهرها و روستاهای شهر ملی حصیربافی شهرها و روستاها روستای ملی گلیم روستای جهانی صنایع دستی شهر یا روستا ملی یا جهانی شهر ملی گلیم بین المللی شهر جهانی غیر دولتی ملی منبت ثبت ملی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۲۲۶۳۷۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
حضور ۲ هزار بازرگان خارجی و ۸۰ کشور در «ایران اکسپو ۲۰۲۴»
علی اصغر شالبافیان معاون گردشگری کشور ظهر امروز شنبه ۸ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ با حضور در ششمین نمایشگاه توانمندیهای صادراتی جمهوری اسلامی ایران (ایران اکسپو ۲۰۲۴) که صبح امروز در محل دائمی نمایشگاههای بینالمللی تهران افتتاح شد از سالن فرش دستباف، صنایعدستی و گردشگری بازدید کرد.
شالبافیان با اشاره به استقبال بیش از ۸۰ کشور و دو هزار تاجر و بازرگان خارجی از اکسپو ۲۰۲۴ ایران افزود: وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی با دو ماموریت در این نمایشگاه حضور دارد.
او معرفی ظرفیتها و محصولات گردشگری کشور را بهعنوان ماموریت اصلی مطرح کرد و ادامه داد: متناسب با این ماموریت محتواهای مکتوب و ویدئویی متعدد و متنوعی تهیه شده است که علاوه بر پاویون وزارتخانه در نقاط مختلف نمایشگاه به بازدیدکنندگان ارائه میشود.
معاون گردشگری کشور تصریح کرد: در درب ورودی سالنهای نمایشگاه استندهایی همراه با کیو آر کد به هشت زبان جانمایی شده است که برای بازدیدکنندگان امکان دسترسی کامل و متنوعی را به جاذبهها و واقعیتهای جامعه ایران فراهم میکند.
شالبافیان با بیان اینکه در تولید محتوای امسال تنها معرفی جاذبههای گردشگری مدنظر نبوده است، نشان دادن ویژگیهای جامعه ایران و برقراری امنیت در پهنه کشور را در محتواهای عرضه شده حائز اهمیت عنوان کرد.
او حضور فعالان گردشگری و صنایعدستی را بهمنظور تعامل با تجار سایر کشورها دومین ماموریت وزارتخانه عنوان کرد و افزود: دو سالن برای عرضه و ارائه محصولات صنایعدستی در اختیار فعالان این حوزه قرار گرفته است و در حوزه گردشگری نیز برخی دفاتر خدمات مسافرتی برای تسهیل سفر تجار و ارائه بستههای سفر آتی در نمایشگاه حضور دارند.
معاون گردشگری کشور برگزاری این نمایشگاه را با توجه به وقایع اخیر کشور حائز اهمیت دانست و از آن بهعنوان مهمترین ویژگی اکسپو امسال نام برد و ادامه داد: برگزاری این نمایشگاه نشانگر امنیت موجود در کشور است که این واقعیت تصویری میتواند توسط تجار و بازرگانان به دنیا مخابره شود و اندک تردیدهای به وجود آمده به دلیل شرایط اخیر را خنثی کند.
شالبافیان در توضیح ارائه بستههای سرمایهگذاری در این نمایشگاه گفت: یکی از محورهای فعالیت بازرگانان و تجار میتواند سرمایهگذاری روی پروژههای گردشگری باشد که به این منظور ۶۰۰ بسته سرمایهگذاری که فعالیتهای اداری و مجوزهای آنها اخذ شده آماده شده است.
معاون گردشگری کشور ادامه داد: همچنین از ۶۰۰ بسته سرمایهگذاری آماده شده ۱۶۰ پروژه دارای حجم سرمایهگذاری بالای ۴ میلیون دلار هستند.
او با بیان اینکه رویدادهای این چنینی میتواند به جذب سرمایهگذاری خارجی کمک کند، افزود: از ابتدای دولت سیزدهم حجم سرمایهگذاری خارجی در حوزه گردشگری رشد ۱۸ برابری داشته و تا پایان سال ۱۴۰۲ به رقم ۲۵۶ میلیون دلار رسیده است.
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری میراث و گردشگری